Alzheimer νόσος

Ακρόαση άρθρου......

Η άνοια αποτελεί μια πρόκληση για τη Δημόσια Υγεία καθώς ο αριθμός των περιστατικών αυξάνεται ραγδαία. Υπολογίζεται πως 44 εκατομμύρια άνθρωποι ζούν με άνοια παγκοσμίως, ένας αριθμός που πρόκειται να διπλασιαστεί άμεσα μέχρι το 2030. Στην Ελλλάδα 200.000 άνθρωποι ζουν με άνοια και σύμφωνα με μελέτες ο αριθμός αυτός θα φθάσει περίπου τις 600.000 το 2050.

Η λέξη άνοια προέρχεται απο το α( στερητικό) + νούς= απώλεια του νου. Μιλάμε για την προοδευτική μείωση των νοητικών λειτουργιών του ατόμου. Η νόσος Alzheimer είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας. Οι ακριβείς αιτίες της νόσου δεν είναι γνωστές, ενώ παραατηρείται ότι γενετικοί παράγοντες δύναται να έχουν καθοριστικό ρόλο και αν επηρεάζουν άμεσα την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν 3 γονίδια που μεταφέρονται απο τους γονείς στα παιδιά, με πιθανότητα 50%.

Παρολαυτα, τα γονίδια αποτελούν την σπάνια "οικογενή" μορφή της νόσου, τα συμπτώματα της οποίας εμφανίζονται σε πολύ νεαρή ηλικία όπως 50,40 ακόμα και 30 ετών. Πέραν όμως των γενετικών παραγόντων υπάρχουν και άλλοι περιβαλλοντικοί όπως είναι η ηλικία , το φύλο, η καρδιαγγειακοί παράγοντες (όπως διαβήτης, υπέρταση, παχυσαρκία),΄το κάπνισμα, οι διατροφικές συνήθειες, οι τραυματικές κακώσεις στο κεφάλι, η κατάθλιψη , όπως και παράγοντες που επηρεάζουν το νοητικό απόθεμα (IQ, εκπαίδευση, επάγγελμα, φυσική άσκηση κλπ). Ωστόσο, οι διαπιστωμένοι παράγοντες κινδύνου για τη νόσο Alzheimer είναι η γενετική προδιάθεση και η αύξηση της ηλικίας, οι οποίοι είναι μη τροποποιήσιμοι. Οι τροποποιήσιμοι παράγοντες, αν και ο ρόλος τους παραμένει ασαφής ακόμη, οι μελέτες υποστηρίζουν τη σημασία τους στην πρόληψη.

Αποτελεί μια νόσο που έχει συγκεκριμένες νευροανατομικές αλλοιώσεις που εξελίσσεται με ένα συγκεκριμένο νομοτελειακό τρόπο και χαρακτηρίζεται απο κλινική ετερογένεια , περιλαμβάνοντας διαταραχές των νοητικών λειτουργιών αλλά και συμπεριφορικά και ψυχολογικά συμπτώματα. Οι διαταραχές αφορούν σημαντικές νοητικές λειτουργίες όπως είναι η μνήμη, ο λόγος, οι οπτικοχωρικές δεξιότητες, οι εκτελεστικές λειτουργίες.

Στη νόσο Alzheimer λέμε πως έχουμε τα 4 "Α" : Αμνησία, Αφασία, Απραξία, Αγνωσία:

• Η αμνησία αφορά τόσο τη πρόσφατη ή βραχυπρόθεσμη μνήμη ( το μέρος όπου αποθηκεύονται οι πρόσφατες πληροφορίες ) ενώ η μακροπρόθεσμη μνήμη προσβάλλεται στα τελευταία στάδια.
• Η αφασία είναι η δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς για λεκτική έκφραση και κατανόηση του λόγου. Οι ασθενείς πολλές φορές δεν μπορούν να βρουν τη λέξη και να κατανομάσουν αντικείμενα, πολλές φορές το περιγράφουν, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να βρούν το όνομα της λέξης, χάνουν την έννοια, το συμβολισμό της λέξης.
• Η απραξία είναι η αδυναμία ή ακόμα η ανικανότητα να ολοκληρώσουν ένα έργο ή πράξεις, ακόμα και για καθημερινές ασχολίες όπως είναι να φορέσουν τα ρούχα τους.
• Η αγνωσία είναι η αδυναμία αναγνώρισης αντικειμένων και προσώπων.

Στη νόσο Alzheimer κατα μέσο όρο από την έναρξη μέχρι τα τελικά στάδια της νόσου μεσολαβούν 10 χρόνια.

Η διάγνωση αποτελεί ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για να σχεδιαστεί η ολιστική προσέγγιση του προβλήματος και να κατανοηθούν οι ανάγκες του ασθενούς, δεδομένου της σοβαρής επίπτωσης που έχει στον ίδιο όσο και στους φροντιστές του. Η διάγνωση είναι ένα πρόβλημα καθώς τις περισσότερες φορές  εκλείπουν σαφή κλινικά διαγνωστικά κριτήρια. Ακόμα, πολλά απο τα πρώιμα συμπτώματα της άνοιας διαγιγνώσκονται ως κατάθλιψη. Ο σκοπός της άμεσης διάγνωσης είναι να μειωθεί ο χρόνος ανάμεσα στην εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων και τη διάγνωση και επίσης η διάγνωση να εμπεριέχει κλινικά κριτήρια που θα επιτρέπουν την αναγνώριση των διαφορετικών ανοιών.