Μου είναι δύσκολο να συγχωρώ: Πώς μπορώ να απελευθερωθώ από τα αρνητικά συναισθήματα;

Ακρόαση άρθρου......

Είναι φορές που οι συμπεριφορές των άλλων σε φέρνουν σε δύσκολη συναισθηματική κατάσταση. Mπορεί να νιώθεις πως οι άλλοι με έναν τρόπο σε καταπιέζουν, σε αδικούν, σε ταλαιπωρούν, σε κακοποιούν ηθελημένα ή άθελά τους, με αποτέλεσμα να βγάζουν από μέσα σου όλες εκείνες τις όψεις και ποιότητες του εαυτού σου για τις οποίες δεν είσαι και τόσο περήφανη/ος.

Φωνάζεις, στεναχωριέσαι και έρχεσαι σε σύγκρουση πολλές φορές μαζί τους. Ύστερα νιώθεις μια απέχθεια, μια απογοήτευση και μια δυσαρέσκεια. Η εκδίκηση μπορεί κιόλας να έχει αρχίσει να φωλιάζει σιγά σιγά στην καρδιά σου. Είναι δύσκολο να χωρέσεις, να αποδεχτείς και να συγχωρέσεις τις πράξεις και την στάση τους. Το «γιατί» και το «πώς» είναι κάτι που το κουβαλάς μέσα σου.

Κάθε φορά που σκέφτεσαι αυτά τα πρόσωπα αναστατώνεσαι, πανικοβάλλεσαι και μοιάζει η κάθε σκέψη να δηλητηριάζει την ψυχή σου. Έχεις αναρωτηθεί ποτέ ωστόσο αν και εσύ έχεις κάνει ποτέ τους άλλους να αισθανθούν έτσι απέναντί σου;

«Αυτός που δεν προτίθεται να συγχωρέσει τους άλλους καταστρέφει τη γέφυρα που κάποια στιγμή ο ίδιος θα χρειασθεί να διαβεί». ~ Francis Bacon

Τι σημαίνει συγχώρεση;

Η λέξη «Συγχωρώ» είναι σύνθετη λέξη και αποτελείται από τις λέξεις Συν + Χωρώ, με άλλα λόγια «χωράμε και οι δυο μαζί» ή «βρίσκεις χώρο μέσα μου». Είναι η συνειδητή αυτή στάση να αφήσουμε κάποιον να «χωρέσει» στην καρδιά μας. Όταν αρνούμαστε να συγ-χωρήσουμε τον διπλανό μας θωρακίζουμε την ψυχή μας κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην βρίσκει ο άλλος χώρο μέσα μας.

Οι ψυχολόγοι ορίζουν τη συγχώρεση ως μια συνειδητή, σκόπιμη απόφαση να απελευθερώσουμε συναισθήματα δυσαρέσκειας ή εκδίκησης απέναντι σε ένα άτομο ή ομάδα που μας έχει βλάψει, ανεξάρτητα από το αν πραγματικά αξίζουν τη συγχώρεσή μας (Woodyatt, Wenzel & Griffin, 2017).

Πώς μπορώ να αποδεχτώ και να συγχωρέσω κάποιον που με βλάπτει; 

Οι σχέσεις πολλές φορές έχουν δύσκολες αναμετρήσεις με τους άλλους αλλά και με τον ίδιο τον εαυτό. Είναι εύκολο να αποδεχόμαστε τον άλλο όταν μας φέρεται υποδειγματικά αλλά γίνεται πολύ δύσκολο να δώσουμε αποδοχή σε κάποιον που έρχεται σε σύγκρουση με τις ανάγκες μας και τις επιθυμίες μας. 

H συγχώρεση κρύβει μέσα της πολύ αποδοχή και περικλείει θα λέγαμε μια παραμέρηση του εγωικού εαυτού μας. 

Δεν είναι απαραίτητο να προβείς σε μια τέτοια διαδικασία αν δεν το αισθάνεσαι. Δεν χρειάζεται να νιώθεις ένοχος για αυτό. Η συγχώρεση χρειάζεται πολλές φορές τον χρόνο της και απαιτεί μια ωριμότητα της κατάστασης τόσο της εξωτερικής όσο και της ενδότερης. Μπορεί και να μην επιτευχθεί ποτέ.

Ωστόσο, τι μπορεί να σημαίνει αυτό για εσένα; Μήπως χρειάζεται να κατανοήσεις γιατί μια τέτοια στάση και οπτική θα μπορούσε να είναι βλαβερή για την μετέπειτα εξέλιξή σου; Θα μπορούσε άραγε η αποδοχή και η συγχώρεση να σε απελευθερώσει, να σε ανακουφίσει και να προάγει την ψυχική σου ηρεμία και ευημερία;

Συγχώρεση/ εκδίκηση και ψυχική υγεία

Το αντίθετο της συγχώρεσης είναι η εκδίκηση. Η εκδίκηση είναι η επιθυμία για ανταπόδοση όταν κάποιος σε αδικεί. Είναι φυσικό να νιώθεις θυμωμένος, εξοργισμένος και αδικημένος.

Η επιθυμία ωστόσο για εκδίκηση αν το δεις πιο ουσιαστικά σε συρρικνώνει, σου βγάζει το χειρότερό εαυτό, σε γεμίζει άσχημα συναισθήματα.

Επιπλέον, οι μελέτες δείχνουν ότι η επιθυμία για εκδίκηση αυξάνει το άγχος, βλάπτει την υγεία και πλήττει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Σε βιβλιογραφική ανασκόπηση μπορεί να βρει κανείς πως οι άνθρωποι που συγχωρούν έχουν καλύτερη ψυχική υγεία, καθώς είναι λιγότερο πιθανό να έχουν κατάθλιψη, θυμό, άγχος και χαμηλή αυτο-εκτίμηση σε σχέση με τους ανθρώπους που δεν συγχωρούν (McCullough, Charlotte, 2001, Wade, Hoyt, Kidwell, Worthington, 2014) κι επίσης ότι η συγχώρεση μπορεί να σχετίζεται με καλύτερη σωματική υγεία (Kaplan, 1992, Thoresen, Harris, Luskin, 2000).

Είναι η συγχώρεση μια δεξιότητα ζωής;

Σύμφωνα μ’ έναν από τους πιο γνωστούς ειδικούς που μελετούν αυτό το θέμα, τον Fred Luskin, επικεφαλής του πρότζεκτ Forgiveness του Πανεπιστημίου του Stanford, «συγχώρεση είναι το αίσθημα της ειρήνης που εμφανίζεται όταν παίρνεις κάτι που σε πλήγωσε λιγότερο προσωπικά, αναλαμβάνεις την ευθύνη για το πώς νιώθεις και από θύμα γίνεσαι ήρωας της ιστορίας που αφηγείσαι. Συγχώρεση είναι η εμπειρία της γαλήνης στο παρόν» (Luskin, 2002).

Ο ερευνητής και γιατρός του Χάρβαρντ Τζορτζ Βάιλαντ περιγράφει τη συγχώρεση ως ένα από τα οκτώ θετικά συναισθήματα που μας κρατούν συνδεδεμένους με τον βαθύτερο εαυτό μας και με τους άλλους (Wood & Johnson, 2016). Θεωρεί ότι αυτά τα θετικά συναισθήματα είναι βασικά συστατικά που μας δένουν στην ανθρωπιά και περιλαμβάνουν αγάπη, ελπίδα, χαρά, συμπόνια, πίστη, δέος και ευγνωμοσύνη (Summers & Jeste, 2018).

Η συγχώρεση είναι μια δεξιότητα ζωής. Μια ανώτερη ψυχική κατάσταση που μπορεί να βιώσει κανείς. Δεν έχει να κάνει με τους άλλους, έχει να κάνει με τον εαυτό μας.  

«Το να κάνεις λάθος είναι ανθρώπινο, το να συγχωρείς είναι θεϊκό.»  Alexander Pope

Συγχώρεση και ψυχοθεραπεία

Μέσα από την ψυχοθεραπεία θα μπορούσες ενδεχομένως να αποβάλλεις τα αρνητικά και τοξικά σου συναισθήματα και θα μπορούσες ίσως να δημιουργήσεις ένα έδαφος όπου θα ήταν εφικτό να χωρέσεις και να αποδεχτείς περισσότερο του άλλους αλλά και τον ίδιο σου τον εαυτό. Μέσα από την ψυχοθεραπεία θα μπορούσες ενδεχομένως να συγχωρέσεις τα λάθη και τα σφάλματα των άλλων αλλά και του ίδιου σου του εαυτού.

Η ψυχοθεραπεία μπορεί να γίνει μια διαδικασία που στην ουσία θα αποτελέσει μια πράξη αγάπης προς τον εαυτό, η οποία θα σου επιτρέψει να έχεις πιο υγιείς σχέσεις με τους άλλους και να δημιουργείς πιο υγιείς δεσμούς μαζί τους.

Όταν συγχωρούμε απελευθερώνουμε από μέσα μας τα τοξικά συναισθήματα, την πικρία, τον πόνο ή το μίσος, και τα μεταμορφώνουμε σε κάτι δημιουργικό ευεργετώντας παράλληλα τον εαυτό μας.

Ουσιαστικά ανοίγουμε την αγκαλιά μας στους άλλους ανθρώπους, μεγαλώνει μέσα μας η αγάπη και η ηρεμία. Συγχώρεση δεν σημαίνει να ξεχνάς ή να συγχωρείς τη ζημιά που σου προκάλεσε κάποιος.

Η συγχώρεση φέρνει ένα είδος ειρήνης που μας βοηθά να συνεχίσουμε τη ζωή. Είναι η ανάγκη που υπάρχει προκειμένου να απαλλαγούμε από ένα φορτίο που μας βαραίνει και να κερδίσουμε ξανά την εσωτερική μας ηρεμία.

«Ο ανόητος ούτε συγχωρεί ούτε ξεχνά.
Ο αφελής και συγχωρεί και ξεχνά.
Ο έξυπνος συγχωρεί, αλλά δεν ξεχνά.»

Thomas Szasz

Βιβλιογραφία:

1. Luskin, F. (2002). Forgive for Good: A Proven Prescription for Health and Happiness, San Francisco: Harper. 
2. McCullough, M.E., Charlotte, W.,  (2001). The psychology of forgiveness. Στο Snyder C.R., Lopez, S. J. (Eds.). (2002). The Handbook of Positive Psychology. New York: Oxford 
3. McCullough, M. E., Pargament, K. I., Thoresen, C. T. (2001), Forgiveness: Theory, research, and practice. New York: Guilford. 
4. Summers, R. F., & Jeste, D. V. (Eds.). (2018). Positive Psychiatry: A Casebook. American Psychiatric Pub.  
5. Wade, N. G., Hoyt, W. T., Kidwell, J. E. M., Worthington, E. L. (2014). Efficacy of psychotherapeutic interventions to promote forgiveness: A meta-analysis. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 82(1), 154-170. 
6. Woodyatt, L., Wenzel, M., & Griffin, B. J. (Eds.). (2017). Handbook of the psychology of self-forgiveness (pp. 2-28). Springer International Publishing. 
7. Wood, A. M., & Johnson, J. (Eds.). (2016). The Wiley handbook of positive clinical psychology. John Wiley & Sons.

Συγγραφή - Επιμέλεια Άρθρου

Μαίρη Δέδε - Ψυχολόγος

Μαίρη Δέδε: έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology

Οι πληροφορίες που αναφέρονται στον επαγγελματικό κατάλογο ειδικών παρέχονται από τους ίδιους τους ειδικούς, κατά την εγγραφή τους στο σύστημα. Όταν βλέπετε την ένδειξη «έχει επιβεβαιωθεί από το Psychology”, σημαίνει ότι το Psychology έχει ελέγξει, με email, τηλεφωνικά ή/και με λήψη των σχετικών εγγράφων, τα ακόλουθα στοιχεία:

• Ότι ο ειδικός είναι υπαρκτό πρόσωπο.
• Ότι τα πτυχία οι τίτλοι και οι εξειδικεύσεις που αναφέρει είναι αληθινά.
• Ότι οι πληροφορίες που αναφέρει ισχύουν.

Κλινική Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια, BSc, Master of Ars (MA) στο Middlessex του Λονδίνου. Ειδίκευση στην Προσωποκεντρική Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία, στις θεραπευτικές παρεμβάσεις μέσω Eκφραστικών Tεχνών και στην Συστημική θεραπεία. Συμβουλευτική/Ψυχοθεραπεία, για το άτομο, τον γονέα, την οικογένεια σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο.

6972341062

Δείτε όλα τα άρθρα Σελίδα ειδικού