Ενάντια στο νόμο για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση και την ενοποίηση των προγραμμάτων απεξάρτησης

Ακρόαση άρθρου......

Η Πανελλήνια Ένωση Νοσοκομειακών Ψυχολόγων εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στον Νόμο 5129/2024 με τίτλο «Ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης», που φέρνει ριζικές αλλαγές στη δομή των ψυχιατρικών υπηρεσιών και των προγραμμάτων απεξάρτησης.

Ο Νόμος προβλέπει την υπαγωγή όλων των Μονάδων Ψυχικής Υγείας στις Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ), καθώς και τη δημιουργία ενός οργανισμού (ΕΟΠΑΕ) που θα συγκεντρώσει όλες τις υπάρχουσες μονάδες πρόληψης και αντιμετώπισης των εξαρτήσεων.

Δημιουργία Υδροκέφαλου Οργανισμού στην Ψυχιατρική Φροντίδα – Κατάργηση της τομεοποίησης

Η μεταφορά όλων των ψυχιατρικών μονάδων στις ΥΠΕ δημιουργεί έναν συγκεντρωτικό και γραφειοκρατικό οργανισμό, ο οποίος υποβαθμίζει την επιστημονική αυτοτέλεια της ψυχιατρικής
φροντίδας και απειλεί τη σταθερότητα των υπηρεσιών.

Ο διαχωρισμός της ψυχικής υγείας από τη σωματική υγεία θα οδηγήσει σε περαιτέρω στιγματισμό των ψυχικών νοσημάτων και σε απαξίωση του δεσμού της ψυχικής υγείας με την ευρύτερη δημόσια υγεία, σε αντίθεση με όλες τις διεθνείς αρχές περί ισότητας και αποδοχής. Παράλληλα το κλείσιμο των δύο μεγάλων ειδικών ψυχιατρικών νοσοκομείων, χωρίς σαφή σχεδιασμό, επισφραγίζει μια επιφανειακή και πρόχειρη διαχείριση ενός συνταγματικά κατοχυρωμένου αγαθού.

Η κεντρική άσκηση της διοίκησης από τις ΥΠΕ θα δημιουργήσει πολύπλοκες διαδικασίες και θα οδηγήσει σε μία αποστασιοποιημένη και αποδομημένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας, με άμεσο κίνδυνο υπονόμευσης θεραπευτικών σχέσεων και διαδικασιών.

Αντί να ενισχύεται η πρωτοβάθμια φροντίδα με τη δημιουργία μόνιμων κοινοτικών υπηρεσιών και να εξασφαλίζεται η επαρκής στελέχωση των νοσοκομειακών και εξωνοσοκομειακών μονάδων, ο νέος νόμος συντηρεί την υποστελέχωση και -καταργώντας την τομεοποίηση- παραιτείται οριστικά από τη δημιουργία ενός πλήρους δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών.

Οι επικείμενες αυθαίρετες μετακινήσεις του προσωπικού θέτουν σε κίνδυνο τη θεραπευτική συνέχεια και την ποιότητα των υπηρεσιών, ενώ προοιωνίζουν μαζικές παραιτήσεις ιατρικού και λοιπού προσωπικού.

Κατάργηση του Πλουραλισμού στην Απεξάρτηση και Εμπορευματοποίηση της Ψυχικής Υγείας

Η ενοποίηση των προγραμμάτων απεξάρτησης του ΟΚΑΝΑ, του ΚΕΘΕΑ και του 18 Άνω στον νέο οργανισμό ΕΟΠΑΕ καταργεί τον πλουραλισμό και τη διαφοροποιημένη θεραπευτική προσέγγιση,
η οποία έχει αποδείξει διαχρονικά την αποτελεσματικότητά της στον τομέα της απεξάρτησης.

Με την ίδρυση του ΕΟΠΑΕ, οι θεραπευτικές προσεγγίσεις εξομοιώνονται και καθίστανται λιγότερο εξατομικευμένες, υποβαθμίζοντας καίρια την ποιότητα της φροντίδας.

Η διαφαινόμενη εμπορευματοποίηση της ψυχικής υγείας, αντιστρατεύεται το δημόσιο συμφέρον και τις ανάγκες των χρηστών των υπηρεσιών.

Η ένταξη όλων των προγραμμάτων σε έναν οργανισμό ιδιωτικού δικαίου υπονομεύει τον δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η απομάκρυνση του 18 Άνω από το Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.), γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική και επιστημονική στήριξη για τους ωφελούμενους.

Κάλεσμα για Ανάληψη Ευθύνης και Αναθεώρηση

Η Πανελλήνια Ένωση Νοσοκομειακών Ψυχολόγων καλεί την Πολιτεία να αναθεωρήσει τις αποφάσεις της και να προχωρήσει σε ουσιαστικό διάλογο με τους φορείς για τη διασφάλιση του
δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης και του πλουραλισμού στις θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Την καλούμε να ενισχύσει ουσιαστικά τις υφιστάμενες υπηρεσίες και να σχεδιάσει την ανάπτυξη των απαιτούμενων δομών για παιδιά, εφήβους και ενήλικες, σε όλα τα επίπεδα της φροντίδας και της πρόληψης, τόσο σε επίπεδο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας όσο και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας, με σεβασμό στις αρχές που ορίζει η επιστήμη.

Η φροντίδα της ψυχικής υγείας και η αντιμετώπιση των εξαρτήσεων δεν μπορεί να εξαντλούνται σε οικονομικούς ή διοικητικούς υπολογισμούς.

Απέναντι σε αυτή την υποτιθέμενη «μεταρρύθμιση», θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε την ποιότητα, την ανθρώπινη προσέγγιση και τον δημόσιο χαρακτήρα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και απεξάρτησης στην Ελλάδα.

Για το ΔΣ της Πανελλήνια Ένωση Νοσοκομειακών Ψυχολόγων

Ο Πρόεδρος του ΔΣ, Ευάγγελος Πουλής
Η Γενική Γραμματέας, Μαρία Μεταξά