Παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και συμπεριληπτική εκπαίδευση

Έχουμε κλείσει την πρώτη εικοσαετία στον 21ο αιώνα και οι προκλήσεις όσον αφορά στη συμπεριληπτική εκπαίδευση γίνονται ολοένα και μεγαλύτερες. Τα σύγχρονα σχολεία έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: τον πλουραλισμό των μαθητών τους. Παιδιά από διαφορετικές φυλές, εθνικότητες, θρησκείες, καθώς και παιδιά που έχουν κατηγοριοποιηθεί ως να έχουν ειδικές ανάγκες ή κάποια αναπηρία φοιτούν στα σχολεία. Επιπρόσθετα, σε αυτήν την εικοσαετία ή και λίγο περισσότερο, έχουμε δει μία αλλαγή στην κοσμοθεωρία με την οποία οι διάφορες κυβερνήσεις αλλά και όσοι καθορίζουν ή και επηρεάζουν την πολιτική αντιλαμβάνονται τον όρο "συμπεριληπτική εκπαίδευση" (Slee, 2018).

Η συμπεριληπτική εκπαίδευση δεν σχετίζεται πλέον αποκλειστικά με την ειδική εκπαίδευση και τα παιδιά που έχουν κριθεί ως να έχουν ειδικές ανάγκες. Η συμπερίληψη αποτελεί ξεχωριστή κοσμοθεωρία, είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος, μια προσέγγιση προς την εκπαίδευση και την κοινωνία (Booth & Ainscow, 2016), απευθύνεται σε όλα τα παιδιά και ειδικότερα σε εκείνα που για κάποιους λόγους περιθωριοποιούνται. Πλέον, δεν χρεώνεται το πρόβλημα στο άτομο, αλλά οι προσπάθειες εστιάζουν στο να λύσουν το πρόβλημα μέσα από αλλαγές στον οργανισμό (σχολείο) και το εκπαιδευτικό σύστημα (Graham, 2019).

Η συμπεριληπτική εκπαίδευση αναφέρεται στις προσπάθειες μείωσης του αποκλεισμού -και αύξησης της συμμετοχής- από τα αναλυτικά προγράμματα, τις κουλτούρες και τις κοινωνίες των σχολείων (Booth & Ainscow, 2016). Απευθύνεται σε όλα τα παιδιά, αλλά το κάθε παιδί διδάσκεται ανάλογα με τις ικανότητες του, επομένως, το αναλυτικό πρόγραμμα διαφοροποιείται ανάλογα (Westwood, 2018).

Οι πιο πάνω αλλαγές έχουν σοβαρές συνέπειες στην πρακτική των σχολείων και των εκπαιδευτικών. Πλέον όλοι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι ικανοί να διδάξουν όλα τα παιδιά. Το ανά χείρας βιβλίο θα πρέπει να ειδωθεί ως μια προσπάθεια παροχής πιο συμπεριληπτικής εκπαίδευσης που θα βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς να δουν κριτικά την παραδοσιακή ειδική εκπαίδευση προκειμένου να μετακινηθούν σε πιο συμπεριληπτικές πρακτικές.