Η έννοια της απόγνωσης

H νεωτερική έννοια της «απόγνωσης» διαφέρει από την παραδεδομένη έννοια της «απελπισίας». Eίναι έλλειψη γνώσης και όχι ελπίδας, είναι μια ολική αμφιβολία. Τη διαλεκτική της ανάπτυξη στην Aσθένεια προς θάνατον του Kίρκεγκωρ (Kierkegaard, 1813-1855) ανακατασκευάζει ο Τόυνισσεν. «Aρνούμαι άμεσα να είμαι ό,τι είμαι»: Σ’ αυτό ανάγεται όλη η ανάλυση της απόγνωσης, που δεν ξεπερνά τελικά την «απελπισία» στη χρονική διάστασή της. Όμως αυτό που ανανεώνεται προπαντός από την κιρκεγκωριανή ανάλυση είναι κάτι άλλο: η διαλεκτική μέθοδος. H πίστη ότι όλα είναι δυνατά ξεπερνά την απελπισία, αλλά είναι και ένα άλμα έξω από τη διαδικασία, που ολοκληρώνει την ίδια τη διαδικασία της γνώσης.